ZABOJCZE
TRUCIZNY TWOIM SUBLOKATOREM ? – ZRÓB Z TYM PORZĄDEK!
CO TO JEST ZSEE?
ZSEE
to zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, czyli elektroodpady lub
elektrośmieci.
- Wielkogabarytowe urządzenia
gospodarstwa domowego – np.: lodówki, pralki, zmywarki, kuchnie;
- Małogabarytowe urządzenia
gospodarstwa domowego – np.: odkurzacze, żelazka, tostery, suszarki do
włosów;
- Sprzęt IT i telekomunikacyjny – np.:
laptopy, komputery, faxy, drukarki;
- Urządzenia konsumenckie – np.:
telewizory, radioodtwarzacze, kamery, instrumenty muzyczne;
- Sprzęt oświetleniowy – np.:
świetlówki, żarówki;
- Przyrządy elektryczne i
elektroniczne (z wyjątkiem wielkogabarytowych urządzeń przemysłowych) –
np.: maszyny do szycia, kosiarki do trawy, wiertarki, piły elektryczne;
- Zabawki, sprzęt elektroniczny i
sportowy – np.: elektryczne kolejki, tory wyścigowe, gry komputerowe,
rowery treningowe;
- Wyroby medyczne (z wyjątkiem
wszystkich wszczepionych i skażonych produktów) – np.: sprzęt do
radioterapii, sprzęt do badań kardiologicznych i dializoterapii,
zamrażarka laboratoryjna;
- Przyrządy nadzoru i kontroli – np.:
czujniki dymu, urządzenia pomiarowe, termostaty;
- Automaty – np.: automaty do
napojów, bankomaty, automaty biletowe.
CZEGO NIE WOLNO ROBIĆ Z
ZSEE?
Sprzętu,
którego chcemy się pozbyć – zużył się, zepsuł się lub kupiliśmy nowy – nigdy
nie wolno wyrzucać do śmietnika razem z innymi odpadami. Elektrośmieci są
groźne! Zawierają mnóstwo niebezpiecznych związków: rtęć, kadm, PCB, związki
bromu, azbest – to tylko niektóre z nich. Po przedostaniu się do organizmu
powodują wiele groźnych chorób: anemia, uszkodzenia nerek, mózgu, układu
nerwowego, układu kostnego, układu krążenia, układu immunologicznego, układu
rozrodczego, uszkodzenia wątroby, bezpłodność, choroby nowotworowe. Nie
potrzeba bezpośredniego kontaktu, by niebezpieczne związki z elektroodpadów
zaszkodziły człowiekowi. Mogą się one przedostać do gleby i wód gruntowych z
elektrośmieci składowanych w miejscach nieprzeznaczonych do tego celu czy na
dzikich wysypiskach. Potem trafiają do
organizmów zwierząt i roślin, a dalej do produktów, które spożywamy – mleko,
ser, mięso, pieczywo, owoce i warzywa.
Zastanówmy
się, ile ZSEE w ciągu roku pozbywamy się i co się może stać, jeśli choćby tylko
10 na 100 Polaków pozostawi go w nieodpowiednim miejscu.
Podsumujmy:
Nigdy
nie wolno wyrzucać ZSEE do śmietnika!
Nigdy
nie wolno pozostawiać ZSEE w lesie lub na dzikich wysypiskach!
Nigdy
nie wolno rozbierać samodzielnie ZSEE na części!
Nie
warto też składować ZSEE w domu, w garażu, w piwnicy czy na strychu!
CZY ZSEE TO PROBLEM? I JAK
TY MOŻESZ MU ZARADZIĆ?
Okazuje
się, że z ZSEE można sobie poradzić. Wystarczy wiedzieć, że kupując nowy
telewizor, pralkę, komputer… możemy oddać zużyty sprzęt w sklepie. Sprzedawca
ma obowiązek przyjąć od nas taki sprzęt (1: 1) – to znaczy, że kupując 1
telewizor możemy 1 oddać bezpłatnie.
Ponadto
na terenie Polski działają już zakłady przetwarzania i firmy, które zajmują się
odzyskiem ZSEE. Organizują one stałe i czasowe punkty zbiórki elektroodpadów. Tam
można oddać go bezpłatnie w każdej ilości.
Informacje
o punktach zbiórki ZSEE można uzyskać w urzędzie gminy, lub na stronie internetowej AURAEKO; www.auraeko.pl.
Takie
informacje urząd gminy ma obowiązek zamieszczać również na swojej stronie
internetowej i w ogólnodostępnych gablotach na terenie urzędu. To ważne
informacje, pamiętaj, że możesz podzielić się nimi z innymi, także dorosłymi.
Oni nie mają tak łatwego dostępu do wiedzy jak ty, a sprawa jest ważna – dla
ludzi i środowiska!
O CZYM WARTO PAMIĘTAĆ?
Zużyty
sprzęt elektryczny i elektroniczny jest cenny. Można poddać go recyklingowi i
odzyskać przede wszystkim metale: żelazo, miedź, ołów, cyna, a nawet złoto a
także szkło oraz niektóre rodzaje tworzyw sztucznych. Elementy nieprzydatne
muszą być unieszkodliwione, np. bezpiecznie spalone lub wywiezione na
składowisko odpadów.
Zanim
postanowimy pozbyć się niepotrzebnego sprzętu warto sprawdzić czy jest na nim
znaczek przekreślonego kosza na śmieci. Jeśli jest - NIE WOLNO WYRZUCAĆ GO DO
ŚMIECI. Od 2005 r. producent ma obowiązek umieszczać ten znak na produkcie
przeznaczonym do recyklingu. Za pozostawienie ZSEE w miejscu do tego nieprzeznaczonym
np. wyrzucenie do śmietnika, wystawienie przed domem czy pozostawienie w lesie
grozi kara do 5000 zł.
JAKIE SZKODLIWE SUBSTANCJE
ZAWARTE SĄ W ZSEE ORAZ W ZUŻYTYCH BATERIACH I AKUMULATORACH?
Rtęć zawarta jest w niektórych
typach świetlówek, – jeśli trafi do zbiorników wodnych lub gleby, a później
przeniknie do mózgów ludzi i zwierząt może powodować zaburzenia wzroku, słuchu,
mowy, koordynacji ruchów, żucia i połykania.
Brom stosowany w komputerach -
po przeniknięciu do środowiska a następnie do organizmu człowieka i zwierząt
może powodować schorzenia układu rozrodczego oraz problemy neurologiczne.
Kadm zawarty w bateriach urządzeń
elektrycznych może zaburzać czynności nerek, funkcje rozrodcze powodować
nadciśnienie, zmiany nowotworowe oraz zaburzać metabolizm wapnia powodując
deformację szkieletu.
PCB (polichlorobifenyl),
który pełni w urządzeniach funkcje chłodzące, smarujące i izolujące po dostaniu
się do wód gruntowych przenika do gleby i atmosfery, a następnie kumuluje się w
tkance tłuszczowej ludzi i zwierząt. Może być przyczyną m.in. uszkodzenia
wątroby, zaburzeń funkcji rozrodczych, osłabienia odporności, zaburzeń
neurologicznych i hormonalnych, opóźnień w rozwoju niemowląt.
R-12( freon) w klimatyzatorach i
lodówkach pełni funkcję chłodniczą. Jest szczególnie szkodliwy dla warstwy
ozonowej. Jest spotykany jest w urządzeniach starszego typu, gdyż od 1998 roku
nie wolno go stosować w urządzeniach elektrycznych.
Azbest używany w urządzeniach elektrycznych
i elektronicznych m.in. ze względu na swoje właściwości izolacyjne, jest jednak
przyczyną wielu groźnych chorób (pylicy azbestowej, raka płuc i innych
nowotworów).
Ołów wykorzystywany w elektronice przy stopach lutowniczych, także w lampach
kineskopowych, świetlówkach, a także w akumulatorach. Gdy trafia na składowisko
odpadów komunalnych stwarza zagrożenie dla środowiska, gdy przeniknie do gleby
i wody pitnej. Może przedostać się wraz z paszą i wodą do organizmów zwierząt a
następnie kumulować się w narządach człowieka(szkielecie, wątrobie, nerkach,
mózgu). Ma silne działanie mutagenne, neurotoksyczne, rakotwórcze.
Chrom używany przy powlekaniu elementów metalowych(ochrona przed
korozją i względy estetyczne).Najbardziej toksyczny jest, gdy przedostanie się
do organizmu człowieka drogami oddechowymi, powoduje także zaburzenia układu
krążenia, choroby skóry i alergie. Związki chromu powodują poważne uszkodzenia
narządów wewnętrznych.
Nikiel używany
w bateriach, które często zawarte są w zużytym sprzęcie. Gdy przedostanie się
do organizmu w dużym stężeniu uszkadza błony śluzowe, upośledza funkcjonowanie
wątroby, może powodować zmiany w składzie szpiku kostnego. Może wywoływać
nowotwory.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz